Uitbreidingsbeleid voor personen met een beperking: Actua-debat

Vandaag was het Actua-debat in het Vlaams Parlement over het Uitbreidingsbeleid voor personen met een beperking en meerbepaald het basisondersteuningsbudget (BOB). Mijn beurt dus om voor onze fractie het spreekgestoelte te betreden. Ik heb mijn bemerkingen over dit thema daarmee in de verf kunnen zetten.

Vorige legislatuur bedroeg het totale uitbreidingsbeleid voor personen met een beperking 145 miljoen EUR. Deze legislatuur is dit 330 miljoen EUR. Ten eerste heb ik aangehaald dat ,ten onrechte, vooral wordt toegespitst op het basisondersteuningsbudget, de zogenaamde trap 1 van het nieuwe beleid. Trap 1 is echter slechts een deel van het decreet en de uitbreiding van trap 2 met maar liefst 198 miljoen euro geraakt hierdoor wat ondergesneeuwd. Trap 2 betreft de middelen voor de mensen met de grootste zorgzwaarte. Door de investeringen van de vorige legislatuur zijn de wachtlijsten uiteindelijk gestagneerd, door nu extra te investeren kunnen de lijsten echt gaan dalen. Dit moet het uitgangspunt zijn en dat is dus duidelijk ook de bezorgdheid van deze regering wanneer je naar de verdeling van de middelen kijkt.

Het BOB is een tussenstap waarmee 22.000 mensen zelf zorg kunnen inkopen. Wanneer deze mensen met een grotere zorgbehoefte geconfronteerd worden kunnen zij echter een aanvraag doen voor trap 2. Het ‘inkopen’ van zorg zorgt ervoor dat ook mantelzorgers gedeeltelijk worden ontlast, hetgeen ook hoognodig is. Het belangrijkste wat er volgens mij echter in de nota staat betreffende het BOB is de evaluatie van het systeem die er komt in 2017-2018. Wanneer de impact op de vraag naar trap 2 onvoldoende blijkt te zijn, zal moeten bekeken worden hoe de extra middelen in 2019 worden ingezet. Bij die evaluatie zal het vooral belangrijk zijn dat we alle opties op dat moment goed tegenover elkaar afwegen.

Een derde punt dat ik wil maken is het belang van vraag-gestuurd werken, waardoor personen met een beperking hun regie in eigen handen krijgen. Enkel zo kan een inclusievere samenleving vorm krijgen en dit dient dan ook zowel in trap 1 als trap 2 naar voren te komen. In trap 1 moeten de mensen hun eigen zorg kunnen inkopen en hiertoe eigen beslissingen kunnen nemen, dat is het belangrijkste. Bij trap 2 dienen de voorzieningen de omschakeling naar vraag-gestuurd werken te maken. Het is belangrijk dat zij ten volle rekening houden met het ondersteuningsplan waarin de specifieke zorgvraag van de persoon met een beperking omschreven staat.

Naast deze flexibiliteit is ook de communicatie van het gevoerde beleid belangrijk. Hiermee kom ik aan een laatste punt dat ik graag wil benadrukken. Het is een oud zeer dat de communicatie van het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap niet altijd heel duidelijk verloopt. Ook de persmededeling nu bleek een nogal ongelukkige titel hebben. ‘Personen met een handicap ontvangen 300 euro per maand’ is een titel die de lading niet dekt. De communicatie zorgde voor verwarring bij de mensen, net omdat de nadruk op trap 2 onvoldoende naar voor kwam. Zoals bij andere debatten was de communicatie van de oppositie er vooral op gericht om de mensen angst aan te jagen. Ik heb uitdrukkelijk gevraagd om mensen met een beperking niet als politieke speelbal te gebruiken. Ik kan me trouwens niet herinneren dat de oppositie amendementen op de begroting heeft ingediend om het budget voor de persoonsvolgende financiering op te trekken, hun kritiek kan dan ook  gratuit genoemd worden.

Bekijk mijn bijdrage tot het actua-debat via deze link.